De controle loslaten: hoe je dat doet
De controle loslaten is voor veel mensen nog best een ding. Ze zijn bang dat dingen niet gaan zoals ze moeten gaan. Of zoals zij vinden dat ze zouden moeten gaan. Want wie bepaalt dat, hoe dingen moeten gaan? Bij ons thuis is het inpakken van de vaatwasser een dingetje. Mijn man kan dat niet, dat wil zeggen, hij kan het wel, maar niet zoals ik denk dat het zou moeten. Mijn manier is handiger, want dan past er meer in. Hoe vaak ik ook zeg dat de snijplank rechts achter de borden moet, hij staat standaard elke avond weer links. En dan pak ik de snijplank en zet 'm rechts. Alsof er geen belangrijkere dingen in de wereld zijn, haha...
Controledrang kan ver gaan
Maar controledrang kan ook verder gaan, zoals je man die uit is met vrienden steeds berichtjes sturen. Omdat je niet weet wat hij uitvreet, je wilt steeds even checken of alles nog oké is. Of dat je voordat je de deur uitgaat eerst bepaalde handeling en controles moet uitvoeren. Dat je op je werk slecht kunt delegeren omdat je dan niet zeker weet of het wel goed komt. Of dat je de fouten van collega's gaat verbeteren waardoor je aan je eigen werk niet toe komt. Been there, done that... Binnen m'n gezin had ik het gevoel dat ik de poppenspeler was en dat ik alle poppetjes op afstand moest bedienen.
Controledrang door angst
Want alles moest perfect. Want dat is het, vaak zitten er achter de controledrang zaken als perfectionisme, faalangst en een laag zelfbeeld. Je moet steeds op zoek naar goedkeuring van anderen. Kritiek zie je als een aanval op jou persoonlijk terwijl het zelden tot nooit zo bedoeld is. En als je kijkt wat er weer achter die dingen zit, dan kom je uit bij angst. Een hele universele angst, namelijk de angst om afgewezen te worden, niet gezien te worden, niet goed genoeg te zijn.
Vals gevoel van veiligheid
Jaja, dat kan er allemaal achter zitten als je graag je wasknijpers precies op kleur hebt hangen (ik beken, dat deed ik ook altijd)... Het geeft je een vals gevoel van controle en veiligheid. Het geeft je houvast in een wereld waar weinig echt te controleren is. Hoe minder controle je ervaart in je leven, hoe meer je dat kunt gaan compenseren op andere gebieden. En natuurlijk zeg ik ook steeds dat het gewoon handiger is om de vaatwasser op mijn manier in te pakken (en dat is het ook), maar het maakt ook iets in mij los als het keer op keer genegeerd wordt. Daar zit toch iets van afgewezen worden in. Daarom kunnen mensen soms zo heftig reageren, het raakt iets aan wat gerelateerd is aan deze oerangst.
Controle is een illusie
Het enige waar je controle over zou moeten willen hebben is jezelf. Jouw gedachten, reacties en emoties. Het leven is 10% wat je overkomt en 90% hoe je erop reageert. Controleer wat je kunt controleren en laat los wat buiten jouw invloedssfeer ligt. Vraag je daarom altijd af in wiens zaken je zit. Zijn het echt jouw zaken of zijn het andermans zaken of zelfs zaken waar niemand invloed op heeft (zoals het weer of natuurrampen)?
Verwachtingen
Heb minder verwachtingen, van jezelf, van anderen, van hoe het zal zijn. Laat de dingen gaan zoals ze gaan, laat je verrassen. Maak je geen voorstelling van hoe het volgens jou zou moeten gaan. Ik had altijd hele hoge verwachtingen, zowel van mezelf als van anderen. Dan had ik met anderen een evenement georganiseerd en dan voelde ik de drang om iedereen te controleren. Had iedereen wel gedaan wat 'ie moest doen? Want stel je voor dat er iets anders zou lopen....
Er zijn meerdere manieren
Vertrouw erop dat het linksom of rechtsom wel goed komt. Er zijn meerdere manieren. Niet perfect heeft ook zo z'n charme en het kost een hoop minder energie. Dan kun je nog eens iets delegeren. Geniet maar lekker van de energie die dat scheelt. Loopt het in de soep door de fout van een ander? Jammer... er vallen vast geen doden en gewonden. Wees realistisch over wat het ergste is dat er kan gebeuren.
De controle loslaten
Oefen in het steeds meer loslaten van de controle. Ben je gewend om altijd de vakantie te regelen tot in alle details? Loop je altijd voorop om de weg te wijzen en te beslissen waar er gegeten wordt? Probeer dan eens om het helemaal aan een ander over te laten. Of een stukje, 1 dag of een dagdeel of 1 activiteit. Neem stappen zo groot als jij aandurft. Zo heb ik al eens iemand geadviseerd om op de achterbank te gaan zitten en zich nergens mee te bemoeien. Alsof je weer kind bent, zo heerlijk onbezorgd. Af en toe om een ijsje vragen of aangeven dat je moet plassen of 'zijn we er al bijna?'. Dat is zo lekker om eens te doen. Je beleeft alles veel intenser, op een goede manier. Ironisch genoeg heb je juist meer controle door de controle los te laten. Er is dan namelijk niet meer zoveel te controleren...
Als je na het lezen van dit artikel de behoefte voelt aan meer controle over datgene wat daadwerkelijk te controleren is (namelijk wat er in jouw hoofd gebeurt), overweeg dan eens om mijn programma BAAS in eigen hoofd te volgen.
